Οι Flux σχεδιάζουν από μικροαντικείμενα μέχρι και κτίρια.

Φωτό: Eftychia Vlachou

Την Εύα την γνώρισα νομίζω το 2006 τυχαία ως σκηνογράφο μιας πρωτοεμφανιζόμενης θεατρικής ομάδας. Από τότε την συναντούσα συχνά. Οι σκηνογραφικές δουλειές της, γεμάτες από μια μοντέρνα αστική αισθητική τύπου «γερμανουχτεν» όπως την αποκαλούσε η ίδια, από την πρώτη στιγμή μου κέντρισαν το ενδιαφέρον.

Αργότερα γνώρισα και τον Θανάση, ένα εμμονικό κυνικό και μυστήριο τύπο με φοβερή αίσθηση του χιούμορ. Τους συναντούσα πάντα στα πιο απρόσμενα μέρη του κέντρου της Αθήνας και σταδιακά αρχίσαμε να μιλάμε όλο και περισσότερο, με αφορμή όλα αυτά τα παράδοξα που μας περιτριγυρίζουν. Οι άνθρωποι και οι «τρέντυ φατσούλες» στα κρυφά στέκια της πόλης, τα στοιχειωμένα κτίρια και οι ιστορίες τους, τα θραύσματα του αθηναϊκού πολιτισμού πεταμένα στα πανέρια του κυριακάτικου παζαριού. Ένα ατελείωτο κολάζ που στις αφηγήσεις τους έκτιζε μια πόλη τόσο γοητευτική. 

Εδώ και αρκετό καιρό πλέον, ο Θανάσης και η Εύα αποτελούν το αρχιτεκτονικό γραφείο flux-office.Λίγο πιο πέρα από το σπίτι τους στην Αιόλου μέσα στον χαμό της αγοράς του κέντρου, ανάμεσα σε  χιλιάδες εμπορεύματα και μικροπράγματα, βρίσκεται μια μικρή είσοδος ενός παλιού περήφανου νεοκλασικού κτιρίου. Πάντα ανοιχτή, γεμάτη με πράγματα και κουτιά συσκευασίας. Προσπερνώ με περιέργεια τον χαμό κι ανεβαίνω την μικρή ξύλινη σκάλα. Φτάνοντας στον δεύτερο όροφο το κλίμα αλλάζει και τα χαρτόκουτα του βιοτέχνη του πρώτου, δίνουν τη θέση τους σε μια βιτρίνα με διάφορες ακατανόητες χάρτινες μικροκατασκευές. Κοιτώντας πιο προσεκτικά  καταλαβαίνω ότι είναι μοντέλα από κτίρια. Έχω φτάσει. Η πόρτα ανοίγει για να μου αποκαλύψει ένα εντυπωσιακό εργασιακό λοφτ  γεμάτο με αντικείμενα φετιχισμού. Η υπερπληθώρα πραγμάτων με κάνει οριακά αγενή. Χάνομαι για λίγο στον χαμό βιβλίων και περιέργων αντικειμένων υπό κλίμακα, αφήνοντας τους οικοδεσπότες μου να με περιμένουν. Αυτό δεν είναι ένα τυπικό γραφείο αλλά παιδότοπος. Ένα μέρος γεμάτο με ερεθίσματα και υλικά – πρώτες ύλες για το πιο δημιουργικό δίδυμο της πόλης.

«Είμαστε ένα αρχιτεκτονικό γραφείο που ασχολείται μ’ όλες τις κλίμακες των έργων. Αυτό είναι και ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά αυτού του γραφείου. Λέγοντας όλες τις κλίμακες εννοούμε από το σχεδιασμό ενός αντικειμένου, ενός επίπλου και λοιπά μέχρι το σχεδιασμό μεγαλύτερων κτηρίων, μιας κατοικίας, ενός θεάτρου, περνώντας μέσα από ένα ενδιάμεσο  που είναι το θέατρο, γιατί εγώ είμαι και σκηνογράφος. Οπότε αυτό κάπως λειτουργεί σαν μια γέφυρα ανάμεσα στις δύο κλίμακες, γιατί στο θέατρο κάνεις ναι μεν, ένα σκηνικό που θα μπει σε μια σκηνή 100 τμ. το πολύ, αλλά μπορεί το κείμενο να μιλάει για πολλά σπίτια ή για μια χώρα, που πρέπει κανείς αυτό όλο να το συμπυκνώσει πάνω εκεί.

Η συνεργασία μας ξεκίνησε το 2007. Και πριν από αυτό όμως ήμαστε στο κέντρο, γιατί αγαπάμε πολύ το κέντρο, ζούμε στο κέντρο, τα σπίτια μας βρίσκονται εδώ, σε απόσταση ενός τετραγώνου από το γραφείο. Το γραφείο αυτό είναι ο χώρος μας. Είναι προσωπικός. Έχει πράγματα τα οποία μας εκφράζουν, μας αρέσουν, μας ενδιαφέρουν, πράγματα τα οποία αποτελούν ίσως και πηγή έμπνευσης για κάποιες δουλείες. Ή μπορεί να βρούμε κάποια αντικείμενα σε κάποια οικοδομή την οποία την γκρεμίζουμε ή την αλλάζουμε και μαζεύουμε αυτά τα αντικείμενα τα οποία εδώ μπορεί να τα μετασχηματίσουμε. Ας πούμε μας γοήτευσε ένα ρετάλι που περίσσεψε από μια σκάλα. Το φέραμε εδώ στο γραφείο λοιπόν και το χρησιμοποιούμε με διάφορους τρόπους. Από το να στερεώνουμε πράγματα, βαρίδι για ριζόχαρτο, για μακέτες, να ζωγραφίζουμε μοντελάκια, ακόμα και ως σουβέρ. Αυτό συμβαίνει συνέχεια, δηλαδή να βρίσκουμε αντικείμενα είτε σε οικοδομές, είτε στο δρόμο, να τα βάζουμε εδώ μέσα και αμέσως αυτά ν’ αποκτούν μια καινούργια ιστορία, πάντα σε σχέση με αυτό που κάνουμε. Μπορεί να γίνουν και κομμάτια ενός δικού μας σχεδίου.

Αγαπάμε πολύ την Αθήνα. Μας αρέσει που είμαστε Αθηναίοι. Εστιάζουμε στην νεότερη ιστορίας της πόλης, αλλά ίσως με έναν τρόπο υποσυνείδητο. Υπάρχουν κάποια πράγματα που μας αρέσουν και ψάχνοντας να μάθουμε περισσότερα γι αυτά, μπορεί αυτό να γίνει ένα αντικείμενο, ένα σχέδιο, μια μακέτα, ένα πιάτο. Με αφορμή το Rex, στα πλαίσια της έρευνάς μας για έργα που έχουν εκπονηθεί από τους ίδιους αρχιτέκτονες – Κασσάνδρα και Μπόνη - συνεργαστήκαμε με έναν αρχιτέκτονα που είχε ασχοληθεί με το Μετοχικό Ταμείο Στρατού. Κάναμε κάποιες επισκέψεις εκεί για να δούμε κάποια υλικά και κάποιες λεπτομέρειες που είναι κοινές και έτσι βγάλαμε αυτή τη σειρά με τα πιάτα, από κάποιες φωτογραφίες που είχαμε πάρει που είναι με κλιμακοστάσια και κάποιες οικοδομικές λεπτομέρειες που θεωρούμε ότι είναι πολύ ιδιαίτερες και κάνουν αυτό το κτήριο αναγνωρίσιμο. Αυτό είναι ένα καλό παράδειγμα για όσα είπαμε πριν. Δεν είπαμε ποτέ τώρα θα φτιάξουμε πιάτα, ήταν κάτι που προέκυψε αβίαστα. Το ίδιο και με τα μικρά μακετάκια. Μας προσέγγισαν από το Παναθηναϊκό στάδιο, όπου είχαν δει τη δουλεία μας με την Ακρόπολη και το Μπενάκη και σε δύο μέρες τους δώσαμε το πρώτο μακετάκι. Η πρώτη ερώτηση τους ήταν «Μα καλά, το ‘χατε έτοιμο;» και η απάντηση είναι ότι έχουμε ένα φάκελο που γεμίζουμε συνέχεια με κτήρια που μας αρέσουν και όταν βρίσκουμε κάποιο άρθρο παλιό ή παλιές φωτογραφίες ή κάτι στο διαδίκτυο, συνεχώς γεμίζουμε τους φακέλους.

Σ’ αυτή την πόλη υπάρχει αρχιτεκτονική, κρυμμένη βέβαια, αλλά υπάρχει. Ένα πολύ αγαπημένο μας κτήριο είναι το κτήριο του Κραντονέλλη της ΔΕΗ στην 3ης Σεπτεμβρίου. Ένα εκπληκτικό κτήριο που ο Θανάσης έχει κάνει και το μικρομακετάκι του. Το μακετάκι εκφράζει έτσι κάτι... σαν να το κάνεις δικό σου, ότι «Να έχω κι εγώ τώρα ένα τέτοιο. Το έχω δικό μου.». Μπαίνει κι ένα τέτοιο κομμάτι μέσα, ότι σ’ αρέσει τόσο πολύ που, έστω και μικρό, θες να το έχεις. Άλλα αγαπημένα κτήρια είναι ο Πύργος του Πειραιά, το Πολεμικό Μουσείο, το Χίλτον, το Ωδείο, το Κέντρο Ερευνών. Είναι κτήρια που έχουν κάτι ξεχωριστό. Μπορεί, ναι, να είναι κτήρια μιας άλλης εποχής. Αυτό δε σημαίνει ότι δε μας αρέσουν τα σύγχρονα οικοδομήματα. Άλλωστε αναφέραμε το Μουσείο της Ακρόπολης και το Μπενάκη. Όμως, τι είναι πιο απλό από το να κάνεις το μικρομακετάκι της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών; Δε θα το έφτιαχνα. Αντιθέτως, αυτό που ψάχνω να βρω και να φτιάξω είναι το κτήριο που ήταν εκεί, μια αντιπροσωπία της Ford, του Κοντολέων, του ’30. Είναι μια όψη πι, που γράφει «Φορδ».

Άλλη αγαπημένη μας ασχολία είναι να πηγαίνουμε στη βιβλιοθήκη του Πολυτεχνείου που έχει περιοδικά και να σκανάρουμε διάφορα παλιά άρθρα. Παρεμπιπτόντως, η παρουσία της Ελλάδας ήταν πάρα πολύ δυνατή στα ξένα περιοδικά την εποχή του ’50. Ίσως να υπάρχει μια σύγχρονη αρχεολαγενεία, αλλά δε το βλέπουμε ακριβώς έτσι. Μέσα απ’ το παρελθόν να ψάξεις και να βρεις κάποια πράγματα που να σε εμπνεύσουν. Κάτι σα λίπασμα μέσα στα κεφάλια μας.»

Flux Office, Αγίου Μάρκου 29

http://flux-office.com/#/en/main