Οugh! vs ενεχυροδανειστήρια. Με τέσσερα χρυσά δόντια και μια καδένα στην τσέπη, κάνουμε παζάρια στους "χρυσαφένιους" δρόμους της Αθήνας.

Φωτο: Χρήστος Σαρρής.
Ρεπορτάζ: Γεωργία Παπαστάμου, Φιλίππα Δημητριάδη

Το βλέμμα γεμάτο απογοήτευση. Μια κοπέλα, θα ’ταν δε θα ’ταν 30, εγκαταλείπει το κακοφωτισμένο υπόγειο στην Ομόνοια και ανεβαίνει βιαστικά τα σκαλιά προς την επιφάνεια. Τυπικό πρεζάκι, αν κρίνεις απ’ την εμφάνιση, λίγο πριν προσπάθησε, χωρίς επιτυχία, να πουλήσει ένα ρολόι σε ένα από τα πολλά ενεχυροδανειστήρια της περιοχής. «Τι να το κάνω το Guy Laroche κορίτσι μου; Φέρε μου Rolex ή Cartier και το ξανασυζητάμε», η απάντηση του ιδιοκτήτη, χωρίς να δώσει ιδιαίτερη σημασία. «Πάω να βρω και ξανάρχομαι»... Πού και πώς; Εκείνη μόνο ξέρει.

Μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά, σε μια στοά κοντά στο Σύνταγμα, το σκηνικό είναι διαφορετικό. Δίπλα στο μισοσβησμένο πούρο στο τασάκι, βρίσκονται διάσπαρτα πανάκριβα κοσμήματα, μωβ δεσμίδες αλλάζουν γρήγορα χέρια,  τα συρτάρια του γραφείου είναι γεμάτα με κάθε λογής πετράδι. Η αξία των αντικειμένων στο ογκώδες θησαυροφυλάκιο προκαλεί μια περίεργη ζαλάδα που ίσως και να μοιάζει λιγάκι με αυτήν που θα ένιωθε το κορίτσι της Ομόνοιας, αν μάθαινε απλά την αξία του ρολογιού που φορούσε ο ιδιοκτήτης του. Αναρωτηθήκατε ποτέ τι θα έκανε ένα πρεζάκι με 50.000 ευρώ;  

Το πιθανότερο βέβαια είναι πως, ακόμα κι αν κατά τύχη έπεφτε στα χέρια της, το ποσό που τελικά θα εισέπραττε δεν θα αντιστοιχούσε σε καμία περίπτωση με την πραγματική αξία του αντικειμένου. «Δεν δουλεύω με κλέφτες», μας ενημερώνει ο Κ. «Έχω επώνυμους και σταθερούς πελάτες, και δεν θα το διακινδύνευα απλά και μόνο επειδή θα είχα την ευκαιρία να τ’ αρπάξω από κάποιον που έχει -ηθελημένη ή μη- άγνοια. Έτσι κι αλλιώς, για κάποιον που δουλεύει νόμιμα, το να αγοράσει κάτι σε τιμή πολύ χαμηλότερη της αξίας του, συνεπάγεται αυτόματα με κλεπταποδοχή. Αν γίνει κάποιος έλεγχος την έχεις βαμμένη και εσύ και ο άλλος που πούλησε, μιας και στις νόμιμες συναλλαγές είναι απαραίτητη η επίδειξη και η καταγραφή των στοιχείων ταυτότητας. Σίγουρα πάντως, το να πουλήσει κάποιος οτιδήποτε κλεμμένο είναι στην πράξη πολύ απλό. Η αγορά είναι γεμάτη απατεώνες, όποιος τους ψάξει δεν θα δυσκολευτεί».

Σύνταγμα ή Ομόνοια, ο ουρανός παραμένει το ίδιο συννεφιασμένος. Μερικές δεκαετίες πίσω στην πόλη τριγυρνούν οι Σαράφηδες, τα κοσμήματα αλλάζουν χέρια για ένα πιάτο φαΐ, ο χρυσός είναι το μόνο αξιόπιστο μέσο συναλλαγής. Το επίσημο χρήμα δεν έχει ουσιαστική αξία. Το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό. Υπόθεση ρουτίνας. Έφτασε η Αθήνα του 2012 ξανά σε αυτό το σημείο; Μάλλον όχι, αλλά για το αύριο κανείς δεν στοιχηματίζει με ευκολία. Μάλλον όχι ακόμα, δηλαδή. Αρκετές ομοιότητες είναι ήδη φανερές. Το κυνήγι του χρυσού απλά μια απ’ αυτές.

Μόλις σε ένα κύβο πλευράς 20 μέτρων και βάρους 166 χιλιάδων τόνων θα χώραγε όλο το χρυσάφι του κόσμου, με την ποσότητά του να αυξάνεται ελάχιστα κάθε χρόνο. Η ποσότητα μπορεί να είναι σταθερή, όχι όμως και η τιμή του, η οποία παρουσιάζει μια γιγάντια αύξηση τα τελευταία δέκα χρόνια. O λόγος; Με την κατάργηση του κανόνα του χρυσού τη δεκαετία του ’70, οι κεντρικές τράπεζες ανά τον κόσμο, τύπωναν διαρκώς ζεστό χρήμα, το οποίο χωρίς να έχει κάποιο πραγματικό αντίκρισμα (σε χρυσό δηλαδή, όπως ίσχυε ως τότε), χάνει σταδιακά την αξία του. Όσο λοιπόν το χρήμα χάνει την αξία του, τόσο αυτοί που το κατέχουν προσπαθούν να το προστατέψουν και βασική τους επιλογή είναι η «ανταλλαγή» του πάλι πίσω στον ασφαλή χρυσό, ανεβάζοντας αναλόγως την τιμή του. Επειδή όμως ο χρυσός δεν τρώγεται και στο περίπτερο είναι παράνομο να τον δώσεις, κάποιοι άλλοι εκμεταλλεύονται την αυξανόμενη αξία του και παίρνουν ξανά πίσω τα μεθυστικά χαρτονομίσματα. Αυτός που έχει χρήμα, δηλαδή, αγοράζει χρυσό και όταν ανέβει η αξία του τον πουλάει πολλαπλασιάζοντας το χρήμα. Στην περίπτωση μας, τα ενεχυροδανειστήρια και τα ανταλλακτήρια χρυσού. Χρυσά κοσμήματα είναι η κύρια ασχολία τους. Το 60% της συνολικής ποσότητας του χρυσού, δηλαδή.

Τέσσερα χρυσά δόντια και μια καδένα από χρυσό και πλατίνα, απ’ αυτές που τις κοιτάς και βλέπεις αυτόματα και την τρίχα στον καρπό χωρίς να είναι εκεί (ο καρπός), μας κάνουν παρέα σε μια βόλτα στην Αθήνα. Τα μαγαζιά που ψάχνουμε είναι πλέον παντού. Διαφημιστικές πινακίδες που γεμίζουν το μάτι υπάρχουν σε κάθε γειτονιά της πόλης, παρακολουθείς την Τσαπανίδου και ξαφνικά πετάγονται μπροστά σου, έχεις βαρεθεί να μαζεύεις φυλλάδια απ’ την είσοδο της πολυκατοικίας και το παρμπρίζ του αυτοκινήτου σου. Χρυσάφια παντού. Δεν θα ’ναι και τόσο δύσκολο.

Πρώτη στάση, Δάφνη. Ελληνικό Κέντρο Αργυροχρυσοχοΐας (ΕΛΚΑ). Κρατικός οργανισμός υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ανάπτυξης. Μερικές από τις αρμοδιότητές του είναι η ανάλυση πολύτιμων μετάλλων, η εκτίμηση της αξίας του μέταλλου, αλλά και της αξίας συνολικά ενός κοσμήματος, το μέταλλο δηλαδή μαζί με μια εκτίμηση για την αξία του τεχνουργήματος. Με 15 ευρώ δίνονται και οι πιστοποιήσεις για τις ανάλογες αναλύσεις. Ας δούμε τι έχουμε στα χέρια μας λοιπόν... Υπάρχουν και ιδιωτικά εργαστήρια που παρέχουν ανάλογες υπηρεσίες, όπως όμως μας ενημέρωσε ο Βασίλης Λύκος, διευθύνων σύμβουλος του οργανισμού, το ΕΛΚΑ διαθέτει το καλύτερο -και πιο ασφαλές για τα κοσμήματα- εργαστήριο στην Ελλάδα, ενώ σαν κρατικός φορέας δεν έχει κανένα συμφέρον να δώσει «πειραγμένα» στοιχεία.

Η καδένα έχει πάρει τη θέση της στο μηχάνημα και ο ευγενέστατος και πολύ εξυπηρετικός Ηλίας μας συνιστά να μην πλησιάζουμε πολύ, μιας και για την ανάλυση εκπέμπονται ασθενή κύματα ραδιενέργειας, ώστε να ανιχνευθούν τα ποσοστά όλων των μετάλλων. Οι προσμίξεις με χαλκό, άργυρο και άλλα μέταλλα είναι συνηθισμένες, ώστε ο χρυσός να γίνεται πιο ανθεκτικός, αλλά και για να παίρνει διάφορες αποχρώσεις. Στα 20 λεπτά που μεσολαβούν ως το τέλος της ανάλυσης, μας εξηγεί πως στην περίπτωση που το κόσμημα έχει πάνω πολύτιμους λίθους, αυτοί θα πρέπει πρώτα να αφαιρεθούν από κάποιο άλλο εργαστήριο και έπειτα να γίνει ξεχωριστή ανάλυση για μεγαλύτερη ακρίβεια. «Το φαινόμενο των ενεχυροδανειστηρίων, έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις», μας αναφέρει. «Ο κόσμος δεν ξέρει πώς να προστατευτεί και η εκμετάλλευση είναι δυστυχώς πολύ μεγάλη. Ο κόσμος έχει ανάγκη και συνήθως δεν παίρνει ούτε το 30% της αξίας της περιουσίας του. Κανείς δεν ενδιαφέρεται για τα κοσμήματα ως τέτοια, παρά μόνο για την αξία του μετάλλου, του χρυσού δηλαδή. Υπάρχουν ανακυκλωτήρια-χυτήρια στα οποία ο χρυσός «καθαρίζεται», και μετατρέπεται σε πλάκες. Το πρόβλημα είναι ότι επειδή αυτό έχει κόστος, υπάρχει και η επιλογή του λαθρεμπορίου. Ο χρυσός βγαίνει στο εξωτερικό και λόγω μεγαλύτερης ζήτησης, υπάρχουν καλύτερες τιμές. Πάντα παράνομα φυσικά, με τα κράτη να έχουν τεράστιες απώλειες από τη φοροδιαφυγή».

Τα 20 λεπτά πέρασαν και η διάγνωση είναι επιτέλους στη διάθεσή μας. Μαθαίνουμε ότι υπάρχει ένα καλό και ένα κακό νέο. Το καλό είναι ότι η καδένα, εμφανίζει μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε χρυσό απ’ όσο δηλώνουν τα 14 καράτια της και το κακό ότι... απλά δεν υπάρχει ίχνος πλατίνας!

Μένουμε με τα καλά νέα και εξηγούμαστε: τα καράτια δηλώνουν την περιεκτικότητα σε χρυσό, ο αστραφτερός αριθμός 24 υποδηλώνει την απόλυτη καθαρότητα κάτι που πρακτικά δεν συναντάται σε κανένα κόσμημα. Τα περισσότερα κατασκευάζονται στα 14, 18 ή 22 καράτια. Ένα γραμμάριο 14 καρατίων κατασκευάζεται ώστε να κρύβει μέσα του 585 χιλιοστά του γραμμαρίου χρυσό ή ποσοστό 58,5%. Η δικιά μας σικάτη καδένα έκρυβε 635, έχει δηλαδή μεγαλύτερη περιεκτικότητα άρα και μεγαλύτερη αξία στο «ζύγισμα». Με την ανάλυση στο χέρι, λοιπόν, υπάρχει μια πιθανότητα για καλύτερη τιμή στο ταμείο. Όμως κανένα ενεχυροδανειστήριο απ’ όσα επισκεφτήκαμε δεν μπορούσε να μετρήσει με τόση ακρίβεια, και τελικά το να εξαργυρώναμε την πραγματική αξία ήταν υπόθεση της τιμιότητας και την καλής θέλησης του αγοραστή-ενεχυροδανειστή.  Κάτι που όπως διαπιστώσαμε αργότερα στην πράξη, σχεδόν αδύνατο. Με την εξαίρεση, φυσικά, να επιβεβαιώνει τον κανόνα. Υπάρχει πάντως και το ενδεχόμενο η ανάλυση να είχε δείξει τα αντίθετα αποτελέσματα. Κόσμημα ελαφρώς μικρότερης περιεκτικότητας σε χρυσό από τον αριθμό των καρατίων που είναι χτυπημένα πάνω του, οπότε σε αυτή την περίπτωση πιθανότατα θα βγαίναμε ελαφρώς κερδισμένοι σε περίπτωση πώλησης. Το βέβαιο είναι, πάντως, πως αν με την  ανάλυση που κάναμε δεν κερδίσαμε το ακριβές αντίτιμο του χρυσού, τουλάχιστον γλιτώσαμε τα νεύρα μας από το ενδεχόμενο να ακούγαμε από κανένα περίεργο να ισχυρίζεται ότι στην κομψή καδένα μας δεν υπάρχει ίχνος πλατίνας... Τελικός λογαριασμός; Βάση του βάρους της καδένας και της διεθνούς ημερήσιας τιμής του χρυσού , 41.3 ευρώ/γραμμάριο εκείνη τη μέρα, η καδένα μας έχει αξία 670 ευρώ. Πίσω στο κέντρο της Αθήνας.

Τα  κεφάλια είναι σκυφτά, παρατηρείς τον κόσμο και δεν είσαι σίγουρος αν βρίσκεται σε απόγνωση, η απλά προσπαθεί να αποφύγει τις σύριγγες, τα σκατά και τις λίμνες από κάτουρο. Η λούμπεν Αθήνα είναι όλη μαζεμένη εδώ. Μαζί μ’ αυτήν και πλήθος ενεχυροδανειστηρίων-ανταλλακτηρίων χρυσού. Μόλις 10 χρόνια πριν σε όλη την Αθήνα υπήρχαν μόλις 5-6 και πλέον μόνο στο κέντρο έχουν φτάσει τα 100. Σηκώνεις το κεφάλι και δεν προλαβαίνεις να μετράς τις διαφημιστικές πινακίδες. Όλοι υπόσχονται τις καλύτερες τιμές. Μια ευκαιρία για γρήγορο και εύκολο ρευστό. Πώς δικαιολογούνται όμως τόσα πολλά;

Η απελευθέρωση του επαγγέλματος των ανταλλακτηρίων τον περασμένο Αύγουστο και η μεγάλη ευκολία για την απόκτηση άδειας είναι ο βασικός παράγοντας, μαθαίνουμε. Ο καθένας με καθαρό ποινικό μητρώο και αρκετό ρευστό στην άκρη μπορεί να δοκιμάσει. Μαζί μ’ αυτούς προστίθενται Άγγλοι και Γερμανοί επενδυτές που βλέπουν στην κρίση της Ελλάδας την ευκαιρία να αρπάξουν το πολύτιμο χρυσάφι. Η μέχρι πρότινος ολοκληρωτική αδιαφορία του ΣΔΟΕ, της Εφορίας και της αστυνομίας έχουν παίξει επίσης σημαντικό ρόλο. Πολλοί είναι αυτοί που λειτουργούν χωρίς άδεια, ενώ η δυνατότητα φοροδιαφυγής και ξεπλύματος χρήματος δίνει ταυτόχρονα το θάρρος και τη δυνατότητα για μεγαλύτερη εκμετάλλευση και κέρδη. Όπως σημείωσε ο κ. Λύκος, δεν πρέπει να παραβλεφθεί και η γραμμική συνάρτηση των ληστειών σε κοσμηματοπωλεία με την έκρηξη του φαινομένου.

Πλέον, ο Έλληνας μικρομεσαίος αντικατοπτρίζει το τυπικό προφίλ του πελάτη-πωλητή. Η Greek crisis είναι εδώ και μας συστήνεται. Βέρες, σκουλαρίκια, δαχτυλίδια, με σχεδόν μηδαμινή αξία, πάνε κι έρχονται καθημερινά. Παλιότερα τα περισσότερα κοσμήματα δινόταν για ενέχυρο, τώρα όλα είναι προς πώληση. «Μου φέρνουν δαχτυλίδια που για λιώσιμο έχουν αξία 5 ευρώ, μόνο για την καταχώρηση των στοιχείων στα βιβλία χρειάζομαι σχεδόν μισή ώρα, δεν έχει νόημα», μας λέει ο Γ. «Έρχονται μάνες που δεν έχουν να ταΐσουν τα παιδιά τους σε απόγνωση, προχθές ήρθε μια κυρία σε πολύ άσχημη κατάσταση παρακαλώντας να της δώσω 50 ευρώ για ένα δαχτυλίδι. Ήθελε να πάει στο σούπερ μάρκετ. Η αξία του κοσμήματος ήταν 8 ευρώ. Της έδωσα 20 και το κόσμημα πίσω. Μια άλλη μου άφησε για ενέχυρο τις βέρες του γάμου της για 30 ευρώ, με συμφωνία να τα πάρει πίσω σε ένα μήνα. Έχουν περάσει 3 και δεν έχει εμφανιστεί. Όταν κάτι δίνεται για ενέχυρο, ο ενδιαφερόμενος παίρνει ένα σημαντικά μικρότερο ποσό της αξίας του κοσμήματος και μετά από ένα διάστημα που συμφωνούμε και υπογράφουμε (σσ. οι περισσότεροι δέχονται ενέχυρα μόνο για ένα μήνα, υπάρχουν περιπτώσεις που οι συμφωνίες δεν τηρούνται, ενώ ακόμα και τα συμφωνητικά είναι εύκολο να αποδειχθούν άχρηστα) μπορεί να το αγοράσει ξανά πίσω, μαζί με κάποιο μηνιαίο τόκο, ένα κέρδος δηλαδή για εμένα». Από το ρεπορτάζ διαπιστώσαμε πως ο τόκος διαφέρει ανάλογα με την περίπτωση και την αξία του κοσμήματος. Από 4% για έναν «καλό πελάτη» με κάτι ακριβό, μέχρι πάνω από 30% για κοσμήματα μικρότερης αξίας. Συνήθως γύρω στο 15% με 20%.  

Η περίπτωση του ευγενή Γ. ήταν η εξαίρεση, σε όλους τους τομείς. Αυτό που συναντήσαμε κάνοντας βόλτες στους δρόμους του χρυσού ήταν επιθετικότητα, καχυποψία και άρνηση για οποιοδήποτε σχόλιο. Σχεδόν κανείς μάλιστα δεν παραδέχθηκε ότι το μαγαζί ήταν δικό του. «Κανείς μας δεν θέλει δημοσιότητα», αναφέρεται από αρκετούς. Η έκθεση συνεπάγεται τον κίνδυνο για ελέγχους, ενώ πάντα υπάρχει και ο φόβος της επίθεσης. Μάθαμε για περίπτωση παλιού ενεχυροδανειστή, ο οποίος τυφλωμένος απ’ τα φώτα της δημοσιότητας, βρέθηκε δύο φορές δεμένος μέσα στο σπίτι του, θύμα κλοπής και ξυλοδαρμού.

Τα παλιότερα συνήθως τα συναντάς μέσα σε στοές, υπόγεια και ορόφους πολυκατοικιών, τα καινούρια μπορεί να είναι οπουδήποτε. Θωρακισμένες πόρτες, κάμερες και σύγχρονα συστήματα ασφαλείας επιστρατεύονται για την ασφάλεια των ιδιοκτητών. Τα πολύτιμα αντικείμενα συνήθως μεταφέρονται άμεσα σε τραπεζικές θυρίδες. «Πολλές φορές έρχεται κάποιος και δεν τον αφήνω καν να μπει μέσα αν δε μ’ αρέσει η φάτσα του, δεν υπάρχει λόγος για παιχνίδια», λέει ο Δ. Εμάς και τα χρυσά μας δόντια μας δέχτηκε πάντως. Φυσικά και δεν είπαμε ότι ήμαστε εκεί για ρεπορτάζ. Το εσωτερικό ό, τι πιο grade συναντήσαμε. Κάτι σαν μίνι σαλόνι με ριχτάρια στον καναπέ, δίσκους με ποτά, έναν κατάλογο Hermes 2007 στο τραπεζάκι, κορνίζες με close up διαμαντιών στους τοίχους και παχύ χαλί στο πάτωμα. Επί του γραφείου γυάλινα μπουκαλάκια για το χημικό τεστ, και κάπου στην άκρη, πάνω σε stand με logo Ισραηλινών αερογραμμών ένα μενού της Pizza Fun. Καθισμένος στην διευθυντική καρέκλα ένας βλοσυρός πενηντάρης που δεν άφηνε σου άφηνε και πολλά περιθώρια.

Η διαδικασία για να πουλήσεις τα κοσμήματα είναι απλή. Το κόσμημα τρίβεται πάνω σε μια ειδική πλάκα, ώστε να αφήσει ένα ίχνος και στη συνέχεια ρίχνοντας ένα οξύ διαπιστώνεται ο αριθμός των καρατίων. Τα διαφορετικά οξέα αντιστοιχούν σε διαφορετικούς βαθμούς καρατίων. Αν με το οξύ το ίχνος του χρυσού εξαφανιστεί τελείως σημαίνει ότι το κόσμημα έχει λιγότερα καράτια από το οξύ που χρησιμοποιήθηκε. Αν μείνει ως έχει έχουμε βρει τον σωστό αριθμό. Κάποιοι έχουν και φασματογράφο για μεγαλύτερη ακρίβεια αλλά δεν το συναντάς εύκολα. Στην περίπτωση μας, τα δόντια μετρήθηκαν στα 18 καράτια και η καδένα 14. Χρησιμοποιώντας το οξύ των 18 στην καδένα των 14αρων, έμενε πίσω ένα ελαφρύ ίχνος χρυσού που επιβεβαίωνε ότι όντως έχει λίγο μεγαλύτερη περιεκτικότητα όπως είχαμε μετρήσει προηγουμένως. «Λεπτομέρειες, μην ασχολείστε», μας είπε με συνοπτικές διαδικασίες. Ζύγισε τα κοσμήματα σε ζυγαριά ακριβείας και έκανε την προσφορά του. 650 και για τα δύο. Του είπαμε ότι αλλού μας δίνουν 800 και τεντώθηκαν τα νεύρα του. Μάλλον αυτό δεν έπρεπε να είχε ειπωθεί. Κάπως ήρθε και ανταριάστηκε. Θίχτηκε η επαγγελματική του αξιοπρέπεια. «Αν σας δώσανε τόσα πηγαίντε, πάρτε τα και τρέχτε» μας  λέει. «Είμαι τόσα χρόνια εδώ. Ή μιλάμε ή κοροϊδευόμαστε. Πού σας δώσανε 800; Πού;»

Η ερώτησή του δεν είναι ρητορική. Όπως μάθαμε ο συγκεκριμένος είναι ιδιοκτήτης σε ένα μεγάλο αριθμό ανταλλακτηρίων στην Ομόνοια, όλα με διαφορετικό όνομα, κάποια πιο fancy, κάποια πιο underground. Κάτι θα ξέρει παραπάνω για τις τιμές. Τελικά ανέβηκε στα 700. «Ως εδώ λέει, δεν πάει παραπάνω».

Αυτή ήταν και η μεγαλύτερη προσφορά που δεχθήκαμε. Επισκεφθήκαμε ένα σωρό καταστήματα πριν και μετά απ’ αυτόν, οι τιμές κυμάνθηκαν σε παραπλήσια επίπεδα. Από 550 μέχρι 700. Οι περισσότεροι έδιναν 600-650, με μια εξαίρεση κάποιον που έδωσε 320 για να τα διπλασιάσει αμέσως, με την πρώτη μας παρατήρηση. Είπε ότι έκανε λάθος, αλλά πιθανότατα δεν έκανε.

Ας τα βάλουμε κάτω λοιπόν. Για μια καδένα που έμπειροι χρυσοχόοι μας τόνισαν ότι δεν έχει καμία πιθανότητα να μεταπωληθεί ως κόσμημα, ιδιαίτερα στη σημερινή κρίση, και τέσσερα δόντια που εξ’ ορισμού πάνε για λιώσιμο, η τιμή που βρήκαμε, κατά μέσο όρο, αντιστοιχεί περίπου σε 30 ευρώ το γραμμάριο καθαρού χρυσού. Η καδένα μας λοιπόν με βάρος 27 γραμμάρια και 58.5% περιεκτικότητα σε χρυσό (όπως εξηγήσαμε προηγουμένως τόσο είναι το καθιερωμένο ποσοστό στα 14 καράτια) αντιστοιχεί σε 15,8 γραμμάρια καθαρού χρυσού. Με την τιμή του χρυσού να είναι εκείνη τη μέρα στα 41.3 ευρώ η καδένα μας κοστίζει 652, ενώ εμείς θα πληρωθούμε 474. Υπολογίζοντας μαζί και ένα μικρό κόστος που έχει ο έμπορος για το λιώσιμο, τα κέρδη τους κινούνται γύρω στο 25% με 30%, χωρίς να υπολογίζουμε την αξία του ΦΠΑ.

«Οι τιμές που βρήκατε είναι αρκετά ικανοποιητικές», τονίζει χρυσοχόος που τα τελευταία χρόνια ασχολείται και με τον ενεχυροδανεισμό. «Περίμενα να ακούσω πολύ χαμηλότερα νούμερα, ίσως κατάλαβαν ότι είστε υποψιασμένοι και θέλησαν να σας δελεάσουν, ένας επαγγελματίας μπορεί να το καταλάβει με μια ματιά αυτό. Κάποιος που φαίνεται ότι έχει ανάγκη, δεν θα βρει εύκολα τέτοιες τιμές», τονίζει. «Ίσως με τόσα που έχουν ανοίξει να μειώνονται τα περιθώρια για εκμετάλλευση να πληρώνουν καλύτερα. Και εγώ πάντως περίπου σε αυτά τα επίπεδα κινούμαι. Δίνω καλές τιμές για να έχω σταθερή πελατεία»

Όλοι μας ρωτούν αν κινείται η αγορά. Αν έχουν δουλειά οι άλλοι. Οι περισσότεροι μας λένε ότι τα πράγματα είναι πολύ πεσμένα. Τα πρώτα κλειστά μαγαζιά έχουν κάνει και αυτά την εμφάνισή τους. Ελάχιστοι είναι αυτοί που παραδέχονται ότι τα καταφέρνουν μέσα στην κρίση. «Έχουν αλλάξει πολύ οι συνθήκες, η αγορά έχει μετατραπεί σε ζούγκλα και την πληρώνει ο κόσμος, έχουν μπει απατεώνες και άσχετοι, κι αν έχουν κλείσει μερικά, θα πρέπει να κλείσουν κι άλλα», μας λέει ο Γ. «Ξεπουλιούνται περιουσίες για ψίχουλα και αυτό κάνει κακό σε όλους μας. Ο κόσμος νομίζει ότι όλοι είμαστε εγκληματίες, όμως δεν είναι έτσι. Ας ψάξουν, ας ρωτήσουν και ας συγκρίνουν. Εγώ είμαι εδώ 3 χρόνια, το ενεχυροδανειστήριο λειτουργεί πάνω από 15, έχω δουλειά γιατί όλοι ξέρουν ποιος είμαι και τι κάνω. Μου έρχονται με σπασμένες αλυσίδες και τους διώχνω, ήρθε μια Ρουμάνα τις προάλλες με μια καρφίτσα που έκανε μπαμ ότι έχει φτιαχτεί τη δεκαετία του ‘60. Που την βρήκε; Την έδιωξα».

Τα κλεμμένα πάντως θα βρουν το δρόμο τους, το παραδέχονται όλοι, δείχνοντας τα χυτήρια και διάφορα μικρότερα εργαστήρια. Δεν χρειάζονται απαραίτητα οι μεσάζοντες. «Ένας που κλέβει χρυσό, πρέπει να ξέρει και τι θα τον κάνει, δεν ψάχνεται. Υπάρχουν χυτήρια που όλοι ξέρουμε τι γίνεται μέσα και κανείς δεν ασχολείται». Κλεμμένος η μη πάντως, ο χρυσός θα καταλήξει προς πώληση στην Τράπεζα της Ελλάδος, είτε θα βγει, νόμιμα ή παράνομα έξω, είτε θα κρατηθεί από τους ενεχυροδανειστές σαν επένδυση.

Στο παζάρι του χρυσού δεν χωράνε παιχνίδια, κάπου εκεί καταλήγουμε. Χρειάζεται προσοχή και σκέψη πριν γίνει η οποιαδήποτε κίνηση και είναι κρίμα το γεγονός πως ένας φορέας όπως το ΕΛΚΑ κλείνει κι αυτός, θύμα των καιρών, κάτι που μάθαμε κατά τη διάρκεια του ρεπορτάζ. Η κρίση της εποχής γεννά ευκαιρίες, δημιουργεί και πληγές. Οικογενειακοί θησαυροί που εξαφανίζονται ή μήπως δόσεις δανείων που εξοφλούνται; Απάτη η εξυπηρέτηση; Μια ακόμη φούσκα που θα σκάσει; Διαλέγεις και παίρνεις. Αυτοί που μπορούν παίζουν το παιχνίδι τους και οι υπόλοιποι προσπαθούν να επιβιώσουν χωρίς πολλές απώλειες.  Δεν χρειαζόταν μια κρίση για να το μάθουμε αυτό...