
Μία επιλογή από την τεράστια συλλογή μασκών του Φώτη Καγγελάρη.
Βόρνεο, Ινδονησία, γύρω στα 60 εκατοστά, ξύλο με τρίχες ελέφαντα. Είναι μάσκα κυνηγιού. Όταν ξεκινάει μια ομάδα να κυνηγήσει, κάνει ένα ευχέλαιο για να κατευναστούν οι δυνάμεις που είναι μέσα στο δάσος. Δεν την φορούν. Την έχουν κάπου μέσα στο χωριό και όταν είναι η ώρα της τελετής, την παίρνει ο μάγος και την κρατάει στα χέρια
Κεντρικό Μπουτάν και είναι μάσκα αφιέρωμα νεόνυμφων στο Βούδα. Αυτό είναι του γαμπρού. Υπάρχει και αντίστοιχο για τη νύφη. Είναι πιο έντονα φαλλική από αυτή εδώ χωρίς να δείχνει την πράξη την ίδια. Είναι τελείως αναπαραστατική ως προς το γεγονός που εκφράζει. Είναι ξύλο, περίπου στα 40 εκατοστά. Δεν φοριέται επίσης, πηγαίνει με τα χέρια στο μοναστήρι όπου μένει εκεί. Δεν την παίρνουν σπίτι τους είναι σαν να πηγαίνουμε εμείς τα αντίστοιχα τάματα στην εκκλησία.
Αυτή είναι περίπου 18 εκατοστά. Είναι ξύλο από Νότιο Μεξικό και είναι η μάσκα που φοράει στο μέτωπο του αυτός που κάνει την έναρξη στις κοκορομαχίες. Να τον πούμε διαιτητή. Αν το δεις προφίλ, φαίνεται ο κόκορας.
Είναι γύρω στα 30 εκατοστά περίπου. Είναι από τη Σενεγάλη. Είναι μάσκα διαβατήριο. Μάσκα διαβατήριο λένε όταν μια φυλή ξεκινάει για να διασχίσει ένα μέρος της χώρας για να τους αναγνωρίσουν σε ποια φυλή ανήκουν έχουν μαζί τους μια μάσκα ή οποία ακριβώς είναι η ταυτότητας ως φυλή και είναι οι μάσκες passport. Είναι ξύλο και την κρατάνε.
Αυτή είναι από την Ινδία, ο θεός Γκαλέσα. Μάσκα θεάτρου, αρκετά βαριά για τον ηθοποιό γύρω στα 50 εκατοστά. Είναι περιοχής Βομβάη. Ουσιαστικά είναι μια μάσκα η οποία έχει ένα διπλό ρόλο. Είτε είναι για να παιχτεί μια παράσταση της Μαχαμπαράτα, είτε είναι μια μάσκα η οποία αποδίδει τιμές στο θεό Γκαλέσα.
Είναι μάσκα δαίμονα από τη Καμπότζη, φτιαγμένη από χαρτί και περίπου είναι στα 60 εκατοστά στο σύνολο της. Είναι μάσκα θεάτρου για τη μαχαμπαράτα. Είναι η τελευταία μάσκα που είχε παίξει στην παράσταση της μαχαμπαράτα πριν την είσοδο των Ερυθρών Κμερ πριν σταματήσουν τελείως τις παραστάσεις εκείνη την περίοδο. Τη φοράνε.
Μάσκα δαίμονα από την Ιάβα. Ξύλο. Πάλι για θεατρική παράσταση ινδικού δράματος. Γύρω στα 35 εκατοστά. Φοριέται και αυτή.
Έχει μια χριστιανική καταγωγή σαν μάσκα. Είναι ένας δαίμονας σε ένα χωριό συγκεκριμένα και λέγεται ο Άγιος Αντώνιος των δαιμόνων και γίνεται εκεί μια τελετή κάθε χρόνο όπου η χριστιανική θρησκεία καθυποτάσσει τους δαίμονες από τα προχριστιανικά χρόνια και τους ινδιάνους, όλη αυτή την κουλτούρα την αποικιοκρατική. Από την Βενεζουέλα. Είναι σαν να λέμε ότι είναι η γιορτή του Δεκαπενταύγουστου στην Τήνο. Δεν είναι μάσκες των ιθαγενών αυτές, είναι χριστιανικές.
Είναι μια πολύ σημαντική μάσκα. Είναι σύνορα Μαλί και Γουινέα Κόνακρυ, δυτική Αφρική δηλαδή. Είναι περίπου γύρω στα 40-45 εκατοστά. Είναι μάσκα μαγείας και θεραπεία και τη φοράει ο μάγος-θεραπευτής όταν πρόκειται να κάνει μια τελετή για να θεραπεύσει ή να του βγάλει από μέσα του δαίμονες, κτλ. Ξύλινη
Αυτή είναι μια μάσκα του Νότιου Μεξικού που τη φορούν οι φίλοι του γαμπρού το βράδυ που παντρεύεται. Οι φίλοι του φορούν τη μάσκα αυτή για να δουν πoια κοπέλα θα παντρευτούν. Είναι ξύλο, γύρω στα 40 εκατοστά.
Aυτή είναι μια μάσκα μαγείας την οποία φορούν πάνω στο κεφάλι και αποσκοπεί στο να δαμάσει ο άνθρωπος τα φυσικά στοιχεία που τον περιτριγυρίζουν και την φοράει στην αρχή της εποχής των βροχών. Μάσκα από τη Σιέρα Λεόνε, περίπου στα 50 εκατοστά. Ξύλο με ύφασμα. Ένας συγκερασμός ζώων.
Μια μάσκα από τον Παναμά από τους ινδιάνους Κούνα και εκφράζει την αρμονία της φύσης. Την φοράνε όταν προσεύχονται και βγαίνουν σε κυνήγι κυρίως όμως όπως αυτό που κάνουν με ακόντια στα ποτάμια για να κυνηγήσουν ψάρια. Έχει μια τελετουργική διάσταση και γίνεται γύρω στο Μάιο. Την φοράει την πρώτη ώρα της τελετής ο μάγος ο οποίος κάνει τις ευχές για πάει καλά όλη αυτή η ιστορία. Το σημαντικό είναι ότι της έχουν δώσει τίτλο η αρμονία της φύσης. Ξύλο και γύρω στα 40 εκατοστά.
Νότιο Μεξικό, Οαξάκα. Ο ρόλος της είναι να κατευοδώνει την έναρξη της εποχής του κυνηγιού, είναι φτιαγμένη από τον θώρακα του αρμαντίλου, συν ξύλο, συν τρίχες από το σώμα του ιδίου ζώου. Περίπου 40 εκατοστά.
Θέατρο Νο, Ιαπωνία. Είναι μια απ’ τις κλασσικές μορφές του θεάτρου Νο, ο γέρος. Αυτό το οποίο κρέμεται από το στόμα του είναι ένα δοχείο για να μαζεύονται τα σάλια του. Μαζί με την επιμήκυνση που έχει το κάτω μέρος της μάσκας είναι περίπου 45 εκατοστά και το υλικό είναι συμπιεσμένο προϊόν ξύλου και χαρτί.
Ανατολικό Κονγκό. Μάσκα μαγείας-βουντού. Είναι από ξύλο, μέταλλο (καρφιά), ύφασμα, καθρέφτης και γυαλί. Διαστάσεις περίπου 35 εκατοστά. Αποσκοπεί στο να στείλει την τρέλα στον εχθρό ή σε οποιονδήποτε θέλουμε να τρελαθεί. Ο καθρέφτης υπάρχει ώστε αυτός που θα κοιταχτεί μέσα στον καθρέφτη να δει μέσα στο βλέμμα του μάγου τίποτα άλλο παρά μόνο στον εαυτό του. Αυτό είναι πολύ σημαντικό και με την δυτική έννοια της τρέλας, ότι δηλαδή τρέλα είναι αυτό το οποίο μας αποκόπτει από τον κόσμο.
Ανγκόλα. Περίπου 50 εκατοστά. Το υλικό της είναι ξύλο και ύφασμα. Μάσκα μαγείας-θεραπείας. Αποσκοπεί στην καλή έκβαση του τοκετού.
Είναι από το Βανουάτου, ένα κράτος-νησί στον Νότιο Ειρηνικό, πάνω από την Αυστραλία και την Νέα Καληδονία και κάτω απ’ τα Σόλομον. Το υλικό της είναι άψητος πηλός, δόντια από αγριογούρουνο και χόρτα. Εγκαινιάζει την περίοδο της τελετουργίας της μύησης των αγοριών ώστε να μπουν στην ενήλικη κοινωνία. Η μύηση γίνεται μέσω ενός πηδήματος: φτιάχνουν έναν πολύ ψηλό πύργο από μπαμπού κ.α., ανεβαίνει κάποιος πάνω και πηδάει κρεμασμένος από ένα σκοινί. Το σκοινί αυτό επιτρέπει στο σώμα του να φτάσει μόλις λίγα εκατοστά πριν να χτυπήσει στο έδαφος. Η τελετή συνοδεύεται από τον φύλαρχο που φοράει αυτή την μάσκα και κάνει την επίκληση στα πνεύματα ώστε να όλη αυτή η τελετουργία να πάει καλά.
Τρόμπριαντ, σύμπλεγμα νησιών ανάμεσα στην ανατολική ακτή της Νέας Γουινέας και της Θάλασσας των Κοραλλίων. Για τελετές ψαρέματος, περίπου 40 εκατοστά, ξύλο και όστρακα.
Κονγκό, δυτική Αφρική. 27-30 εκατοστά. Ξύλο. Η μάσκα είναι η προσωποποίηση της δικαιοσύνης όταν γίνεται μια δίκη στο χωριό. Τοποθετείται μπροστά από τον δικαστή-φύλαρχο. Είναι αυτή που τελικά θα κάνει την σωστή κρίση να υπάρξει.
Μάσκα από την Μπουρκίνα Φάσο, Διαστάσεις: 1,10 0,35cm, Υλικό: Ξύλο, Μάσκα τελετής περιτομής.
back to main