Eyes Without A Face
Γεωργία Παπαστάμου

Το ough! ανέκρινε την Gillian Waering και αυτό είναι το στόρι της.

Η Gillian Wearing, μια από τις σημαντικότερες καλλιτέχνιδες της Britart και νικήτρια βραβείου Turner (1997) μοιράζει μάσκες και ακούει τα βαρετά ή σοκαριστικά μυστικά σου.

Αφού τελείωσε τις σπουδές της στο Goldsmiths το 1991, ξεκίνησε το project Signs That Say What You Want Them to Say and Not Signs That Say What Someone Else Wants You to Say. Αυτό που έκανε ήταν να πλησιάζει αγνώστους στο δρόμο και να τους ζητάει να γράψουν   ό, τι σκέφτονταν εκείνη τη στιγμή σε ένα κομμάτι χαρτί. Στη συνέχεια τους φωτογράφιζε. Κάποιος από τους συμμετέχοντες, ένας περιποιημένος και φαινομενικά αυτάρεσκος τραπεζίτης έγραψε «Είμαι σε απόγνωση» και κρατώντας το χαρτί  πόζαρε στη κάμερα.

Το 1994 ζήτησε για ακόμα μια φορά να ακούσει τα μυστικά αγνώστων:  "Confess all on video. Don't worry, you will be in disguise. Intrigued? Call Gillian” έγραφε η αγγελία που έβαλε στο περιοδικό Time Out.  Κρυμμένοι πίσω από μάσκες και περούκες αυτοί που ανταποκρίθηκαν δεν δίστασαν να εξομολογηθούν όσα δεν είχαν μοιραστεί μέχρι τότε με κανέναν: κάποιος φορώντας μια λαστιχένια μάσκα πολιτικού αποκάλυψε ότι έκλεψε έναν υπολογιστή από σχολείο, κάποιος με μύτη Πινόκιο ότι απάτησε την κοπέλα του, άλλος ότι πληρώνει για σεξ και άλλος ότι ρίχνει ξεραμένο αίμα από τις πληγές του στη πίτσα του αφεντικού του. «Βάζω αγγελίες ώστε να είμαι σίγουρη ότι αυτοί που συμμετέχουν θέλουν να μιλήσουν. Υπάρχουν πολλές φωνές στον κόσμο που δεν ακούγονται ποτέ και οι αγγελίες μου αγγίζουν μια ευαίσθητη χορδή σε αρκετούς ανθρώπους» λέει η Wearing.  «Χρησιμοποιώ τις μάσκες για να προστατέψω την ανωνυμία τους. Ένας από τους συμμετέχοντες  είχε εξομολογηθεί ότι η πρώτη του ανάμνηση ήταν η εικόνα της αδερφής του να φιλιέται με τον αδερφό του. Ολόκληρη η σεξουαλική του ζωή περιστρεφόταν γύρω από αυτή την ανάμνηση. Τώρα είναι ένας 36χρονος παρθένος. Φαντασιώνεται την αδερφή του όταν θέλει να φιλήσει κάποια. Είναι πολύ δύσκολο για αυτόν. Το εξομολογήθηκε γιατί ήθελε κάποιος να του πει ότι είναι φυσιολογικός, ότι δεν έπρεπε να ανησυχεί, ότι όλοι κάνουν το ίδιο» είχε πει στο παρελθόν.

«Το μοναδικό καλό κομμάτι που έφτιαξα ποτέ στο σχολείο, στα καλλιτεχνικά, ήταν μια μάσκα, όταν ήμουν 11 χρονών. Η δασκάλα μου την κράτησε ψηλά για να δείξει στους συμμαθητές μου πόσο εκφραστική και έξυπνη ήταν. Πάντα με γοήτευαν οι μάσκες λόγω των μεταφορών που μπορείς να τους προσδώσεις αλλά και εξαιτίας των μασκών που φοράμε στις κοινωνικές μας συναναστροφές, στον τρόπο που παρουσιάζουμε τον εαυτό μας στον κόσμο. Στο Confess All On Videο οι μάσκες ενδυνάμωναν τις εξομολογήσεις καθώς προστάτευαν τους συμμετέχοντες και τους επέτρεπαν να μιλήσουν πιο ανοιχτά». Σε παρόμοιο τύπο δουλειάς επέστρεψε το 2002 με το Trauma και το 2009 με το Secrets and Lies, στο οποίο εννέα άτομα φορώντας μάσκα αποκάλυψαν από το ότι έπιναν αίμα περιόδου μέχρι το ότι είχαν διαπράξει φόνο. «Μεγάλο μέρος της δουλειάς μου είναι το να δημιουργώ δομές που να επιτρέπουν στους ανθρώπους να εκφραστούν. Αυτό που θέλω πιο πολύ είναι να ακούω πως είναι οι πραγματικές ζωές των ανθρώπων. Όταν αισθάνονται άνετα να μιλήσουν μαθαίνεις περισσότερα πράγματα για τον ίδιο τον κόσμο».

Την τελευταία δεκαετία η Gillian Wearing ξαναστήνει από την αρχή οικογενειακά πορτρέτα (Self Portraits). Στον ρόλο της μητέρας της, του πατέρα της ή του αδερφού της  μπαίνει η ίδια φορώντας μάσκες σιλικόνης που αφήνουν μόνο τα μάτια της ακάλυπτα. «Κάθε φορά που ξαναστήνω μια φωτογραφία από το παρελθόν πρέπει να σκεφτώ και να επαναξιολογήσω το πώς ένιωθε το κεντρικό πρόσωπο εκείνη την στιγμή, ποιος πραγματικά ήταν. Οι οικογενειακές φωτογραφίες υπήρχαν εδώ και χρόνια αλλά ποτέ δεν τις είχα κοιτάξει προσεκτικά, δεν τις είχε μελετήσει μέχρι που έκανα αυτό το project. Όταν έφτασε η στιγμή να δημιουργήσω από την αρχή αυτές τις εικόνες έπρεπε να έχω στα μάτια μου το σωστό βλέμμα καθώς ήταν το μοναδικό εμφανές κομμάτι του εαυτού μου μέσα από τις μάσκες. Σε έναν βαθμό χρειάστηκε  να γίνω ηθοποιός, να υποδυθώ τον χαρακτήρα» λέει. Άλλες φορές η Wearing φωτογραφίζεται με μάσκες αυτών που αποκαλεί «πνευματική της οικογένεια»  όπως της  Diane Arbus, του  Robert Mapplethorpe και του Andy Warhol.

Τώρα, στην πρώτη της κινηματογραφική απόπειρα, το Self Made  η καλλιτέχνης παροτρύνει επτά άτομα να εξερευνήσουν τις σκοτεινές πλευρές της προσωπικότητας τους και τα κρυφά alter ego τους μέσω της υποκριτικής. Καθημερινοί άνθρωποι που και πάλι βρέθηκαν μέσω αγγελιών, μετά από ένα δεκαήμερο ασκήσεων με την μέθοδο Stanislavski (method acting) καλούνται να υποδυθούν τον χαρακτήρα της επιλογής τους και να φανερώνοντας ποιοι είναι ή ποιοι θα μπορούσαν να έχουν γίνει.

 



back to main